Wytyczne określają zasady przeprowadzania części praktycznej egzaminu na obsługę urządzeń transportu bliskiego (UTB). Zadaniem wytycznych jest ujednolicenie postępowania oraz usystematyzowanie zagadnień określonych w „Szczegółowej tematyce egzaminacyjnej dla osób ubiegających się o uzyskanie zaświadczenia kwalifikacyjnego/certyfikatu do obsługi udostępnionej na stronie internetowej Urzędu Dozoru Technicznego zgodnie z § 3 ust. 5 rozporządzenia Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 21 maja 2019 r. w sprawie sposobu i trybu sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych oraz sposobu i trybu przedłużania okresu ważności zaświadczeń kwalifikacyjnych (Dz. U. 2019, poz. 1008).
Miejsce egzaminu praktycznego powinno być zabezpieczone przed dostępem osób postronnych, dostosowane przez wnioskodawcę do wymagań zawartych w poniższym dokumencie. W uzasadnionych sytuacjach potwierdzonych stanem faktycznym, w przypadku braku możliwości przygotowania miejsca egzaminu zgodnie z wytycznymi, za zgodą komisji należy dostosować miejsce w sposób umożliwiający wykonanie wszystkich niezbędnych czynności (manewrów) określonych w wytycznych z zachowaniem nie mniejszego poziomu trudności. Nieprzygotowanie miejsca egzaminu w sposób umożliwiający przeprowadzenie egzaminu lub w przypadku braku możliwości przeprowadzenia egzaminu w sposób bezpieczny, skutkować będzie odstąpieniem komisji egzaminacyjnej od przeprowadzenia części praktycznej egzaminu oraz zakończeniem postępowania wynikiem NEGATYWNYM.
Dodatkowo należy zapewnić komisji egzaminacyjnej dostęp do aktualnego protokołu i decyzji zezwalającej na eksploatację przygotowanego urządzenia, instrukcji obsługi, dziennika konserwacji oraz zapewnić obecność obsługującego posiadającego zaświadczenie kwalifikacyjne do obsługi przedmiotowego urządzenia, którego dotyczy wniosek. Przez pojęcie „przygotowanie urządzenia” do egzaminu rozumie się również zapewnienie odpowiednich elementów urządzeń służących do przemieszczania ładunku. Niespełnienie powyższych wymagań skutkować będzie odstąpieniem komisji egzaminacyjnej od przeprowadzenia części praktycznej egzaminu oraz zakończeniem postępowania wynikiem NEGATYWNYM.
Część praktyczną egzaminu uznaje się za zakończoną pozytywnie po uzyskaniu pozytywnego wyniku z obu części składowych:
Części pierwszej – polegającej na zaprezentowaniu na urządzeniu lub przy nim w sposób bezpieczny jednej czynności z zakresu obsługi technicznej codziennej (OTC) wskazanej przez komisję, zgodnej z typem urządzenia. Czynność ta nie może wykraczać poza zakres określony w instrukcji eksploatacji w zakresie obsługi. Nie dopuszcza się możliwości poprawy czynności z OTC. Niezaliczenie OTC kończy część praktyczną egzaminu wynikiem negatywnym.
Części drugiej – obejmującej wykonanie zadania praktycznego, podczas którego komisja egzaminacyjna ocenia prawidłowość wykonywanych manewrów i czynności związanych z praktyczną obsługą urządzenia. Nie wykonanie zadania praktycznego kończy część praktyczną egzaminu wynikiem negatywnym
Ważne. Wystąpienie, w czasie realizacji części drugiej (zadania praktycznego), drugi raz tej samej lub drugiej nieprawidłowości/uchybienia, kończy część praktyczną egzaminu wynikiem negatywnym. Nie dopuszcza się kontynuowania egzaminu w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości mającej bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo lub uniemożliwiającej bezpieczne wykonanie zadania. Doprowadzenie przez egzaminowanego do sytuacji potencjalnie niebezpiecznej, uszkodzenia (np.: ładunku, urządzenia), wypadku stanowi podstawę do natychmiastowego przerwania egzaminu praktycznego i zakończenia postępowania wynikiem NEGATYWNYM.
Część pierwsza – OTC:
- Sprawdzenie dokumentacji pod kątem możliwości eksploatacji urządzenia.
- Sprawdzenie zgodności oznakowania urządzenie, omówienie znaczenia wskazanych
piktogramów i oznakowania. - Sprawdzenie systemu sygnalizacji/oświetlenia.
- Sprawdzenie poprawności działania hamulca zasadniczego.
- Sprawdzenie poprawności działania hamulca pomocniczego.
- Ocena stanu ogumienia i kół.
- Ocena stanu baterii trakcyjnej.
- Ocena stanu układu hydraulicznego.
- Ocena stanu kabiny.
- Ocena stanu platformy roboczej.
- Ocena stanu cięgien nośnych.
- Ocena instalacji zasilania silnika gazem (LPG).
- Sprawdzenie poprawności działania układu sterowania.
- Sprawdzenie stanu wideł, elementów chwytających, osprzętu roboczego.
- Sprawdzenie działania układu awaryjnego opuszczania.
- Sprawdzenie stanu płynów eksploatacyjnych.
- Sprawdzenie poprawności działania wskazanego elementu wyposażenia wózka.
- Wykonanie innej czynności wynikającej z instrukcji eksploatacji przedmiotowego urządzenia.
Część pierwszą uznaje się za zakończoną negatywnie gdy czynność określona przez komisję nie zostanie wykonana lub zostanie wykonana niepoprawnie.
Część druga:
Zadanie polega na przetransportowaniu ładunku z wykorzystaniem wszystkich mechanizmów urządzenia i zmiennych prędkości z zachowaniem bezpiecznych odległości od otoczenia i obejmuje:
- Przygotowanie do pracy (wózek jezdniowy znajduje się w wyznaczonym polu START)
- Podjęcie ładunku próbnego z Pola odkładczego.
- Transport ładunku próbnego odbywa się zgodnie z procedurą transportową przewidzianą przez wytwórcę wózka wg wymagań toru zgodnego z typem wózka.
- Odłożenie ładunku próbnego.
- Powrót bez ładunku oraz zaparkowanie wózka jezdniowego podnośnikowego w polu START.
Lista nieprawidłowości/uchybień:
- Brak możliwości przeprowadzenia egzaminu zgodnie z wytycznymi i/lub brak warunków dla bezpiecznego przeprowadzenia egzaminu z przyczyn leżących po stronie wnioskującego.
- Niezastosowanie lub niewłaściwe zastosowanie wymaganych środków ochrony indywidualnej.
- Niewykonanie lub tylko częściowe wykonanie zadania praktycznego.
- Doprowadzenie przez egzaminowanego do sytuacji potencjalnie niebezpiecznej, uszkodzenia (ładunku, urządzenia, elementów otoczenia), wypadku.
- Uderzenie ładunkiem/urządzeniem o przeszkodę.
- Stworzenie, podczas transportu ładunku, bezpośredniego zagrożenia dla osób postronnych.
- Niewłaściwe odłożenie ładunku na polu odkładczym.
- Wykonanie czynności niezgodnie z postanowieniami instrukcji obsługi i/lub przepisami bhp.
- Niewłaściwe zabezpieczenie urządzenia w pozycji kończącej pracę.
- Nieznajomość układu sterowania urządzeniem (np. wykonywanie ruchów mechanizmów w sposób niekontrolowany, błędny).
- Brak płynności wykonywanych ruchów.
- Niezachowanie prawidłowej pozycji transportowej.
- Brak obserwacji otoczenia w czasie przeprowadzania części praktycznej egzaminu.
- Niewłaściwe podjęcie transportowanego ładunku (pozycja masztu, wideł, wózka względem pobieranego ładunku).
- Nieprawidłowo zajęte/opuszczone miejsce operatora (np. chwytanie za kierownicę, nie spełnienie warunku trzech punktów podparcia).
- Niezasadne użycie lub nieużywanie sygnałów (świetlnych, dźwiękowych), w jakie wyposażone zostało urządzenie.
- Wychylanie się egzaminowanego poza obrys kabiny/stanowiska operatora.
- Niestosowanie hamulca pomocniczego zgodnie z instrukcją obsługi urządzenia.
- Niestosowanie elementów bezpieczeństwa, w jakie wyposażone zostało urządzenie (np. nieustawienie lusterek, niezapięcie pasa bezpieczeństwa, nieopuszczenie barier przy opuszczonym podeście, niezamknięcie drzwi kabiny).
- Najechanie, przejechanie, przesunięcie lub przewrócenie elementu stanowiącego granicę powierzchni, przeszkodę na wyznaczonym torze zadań i/lub wyjazd poza wyznaczoną powierzchnię placu manewrowego lub wyznaczonego toru.
- Niewłaściwa kolejność wykonywanych ruchów.
- Przepychanie, przeciąganie lub upadek ładunku.