Wytyczne – podesty ruchome

Wytyczne określają zasady przeprowadzania części praktycznej egzaminu na obsługę urządzeń transportu bliskiego (UTB). Zadaniem wytycznych jest ujednolicenie postępowania oraz usystematyzowanie zagadnień określonych w „Szczegółowej tematyce egzaminacyjnej dla osób ubiegających się o uzyskanie zaświadczenia kwalifikacyjnego/certyfikatu do obsługi” udostępnionej na stronie internetowej Urzędu Dozoru Technicznego zgodnie z § 3 ust. 5 rozporządzenia Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 21 maja 2019 r. w sprawie sposobu i trybu sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych oraz sposobu i trybu przedłużania okresu ważności zaświadczeń kwalifikacyjnych (Dz. U. 2019, poz. 1008).

Miejsce egzaminu praktycznego powinno być zabezpieczone przed dostępem osób postronnych, dostosowane przez wnioskodawcę do wymagań zawartych w poniższym dokumencie. W uzasadnionych sytuacjach potwierdzonych stanem faktycznym, w przypadku braku możliwości przygotowania miejsca egzaminu zgodnie z wytycznymi, za zgodą komisji należy dostosować miejsce w sposób umożliwiający wykonanie wszystkich niezbędnych czynności (manewrów) określonych w wytycznych z zachowaniem nie mniejszego poziomu trudności. Nieprzygotowanie miejsca egzaminu w sposób umożliwiający przeprowadzenie egzaminu lub w przypadku braku możliwości przeprowadzenia egzaminu w sposób bezpieczny, skutkować będzie odstąpieniem komisji egzaminacyjnej od przeprowadzenia części praktycznej egzaminu oraz zakończeniem postępowania wynikiem NEGATYWNYM.

Dodatkowo należy zapewnić komisji egzaminacyjnej dostęp do aktualnego protokołu i decyzji zezwalającej na eksploatację przygotowanego urządzenia, instrukcji obsługi, dziennika konserwacji oraz zapewnić obecność obsługującego posiadającego zaświadczenie kwalifikacyjne do obsługi przedmiotowego urządzenia, którego dotyczy wniosek. Przez pojęcie „przygotowanie urządzenia” do egzaminu rozumie się również zapewnienie odpowiednich elementów urządzeń służących do przemieszczania ładunku. Niespełnienie powyższych wymagań skutkować będzie odstąpieniem komisji egzaminacyjnej od przeprowadzenia części praktycznej egzaminu oraz zakończeniem postępowania wynikiem NEGATYWNYM.

Część praktyczną egzaminu uznaje się za zakończoną pozytywnie po uzyskaniu pozytywnego wyniku z obu części składowych:

Części pierwszej – polegającej na zaprezentowaniu na urządzeniu lub przy nim w sposób bezpieczny jednej czynności z zakresu obsługi technicznej codziennej (OTC) wskazanej przez komisję, zgodnej z typem urządzenia. Czynność ta nie może wykraczać poza zakres określony w instrukcji eksploatacji w zakresie obsługi. Nie dopuszcza się możliwości poprawy czynności z OTC. Niezaliczenie OTC kończy część praktyczną egzaminu wynikiem negatywnym.

Części drugiej – obejmującej wykonanie zadania praktycznego, podczas którego komisja egzaminacyjna ocenia prawidłowość wykonywanych manewrów i czynności związanych z praktyczną obsługą urządzenia. Nie wykonanie zadania praktycznego kończy część praktyczną egzaminu wynikiem negatywnym.
Ważne. Wystąpienie, w czasie realizacji części drugiej (zadania praktycznego), drugi raz tej samej lub drugiej nieprawidłowości/uchybienia, kończy część praktyczną egzaminu wynikiem negatywnym. Nie dopuszcza się kontynuowania egzaminu w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości mającej bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo lub uniemożliwiającej bezpieczne wykonanie zadania. Doprowadzenie przez egzaminowanego do sytuacji potencjalnie niebezpiecznej, uszkodzenia (np.: ładunku, urządzenia), wypadku stanowi podstawę do natychmiastowego przerwania egzaminu praktycznego i zakończenia postępowania wynikiem NEGATYWNYM.

Część pierwsza – OTC:

1. Sprawdzenie dokumentacji pod kątem możliwości eksploatacji urządzenia.
2. Sprawdzenie zgodności oznakowania urządzenia, omówienie znaczenia wskazanych piktogramów i oznakowania.
3. Ocena stanu technicznego konstrukcji nośnej podestu oraz kompletności wyposażenia platformy roboczej.
4. Ocena stanu technicznego układu jezdnego.
5. Sprawdzenie prawidłowości działania dolnego pulpitu sterowniczego.
6. Sprawdzenie prawidłowości działania układu awaryjnego opuszczania platformy roboczej.
7. Ocena stanu baterii trakcyjnych.
8. Sprawdzenie poziomu płynów eksploatacyjnych silnika spalinowego.
9. Sprawdzenie poprawności działania górnego pulpitu sterowniczego.
10. Przeprowadzenie kontroli układu hydraulicznego.
11. Sprawdzenie prawidłowości działania łączników krańcowych mechanizmu podnoszenia.
12. Sprawdzenie prawidłowości działania układu ograniczającego prędkość jazdy podestu.
13. Sprawdzenie poprawności działania zabezpieczenia przed wywróceniem podestu na nierównościach podłoża lub na wypadek uszkodzenia koła.
14. Sprawdzenie poprawności działania układu kontroli przechyłu podestu.
15. Sprawdzenie poprawności działania układu uniemożliwiającego sterowanie podporami w przypadku, gdy wysięgnik nie znajduje się w pozycji transportowej.
16. Sprawdzenie poprawności działania układu uniemożliwiającego/ograniczającego podniesienie platformy roboczej w przypadku niewłaściwego podparcia podestu.
17. Sprawdzenie poprawności działania układu poziomowania platformy roboczej.
18. Sprawdzenie poprawności działania układu minimalizującego ryzyko gilotynowego działania mechanizmu nożycowego.
19. Sprawdzenie poprawności działania układu blokady osi wahliwej.
20. Sprawdzenie innych elementów bezpieczeństwa dostępnych na urządzeniu.
21. Wykonanie czynności związanych z przygotowaniem podestu do „transportu”.
22. Wykonanie innej czynności wynikającej z instrukcji eksploatacji przedmiotowego urządzenia.

Część pierwszą uznaje się za zakończoną negatywnie gdy czynność określona przez komisję nie zostanie wykonana lub zostanie wykonana niepoprawnie.

Część druga – zadanie praktyczne
Zadanie polega na wykonaniu cyklu pracy urządzenia zgodnie z instrukcją obsługi podestu udostępnionego do egzaminu praktycznego z wykorzystaniem wszystkich mechanizmów i zmiennych prędkości urządzenia i powinno obejmować:

1. Zajęcie miejsca na platformie roboczej
2. Tylko dla podestów ruchomych przejezdnych wolnobieżnych – wykonać przejazd urządzeniem z Pola start po wyznaczonej trasie do Pola „0″ z naprzemiennym omijaniem, co najmniej dwóch przeszkód (np. pachołków).
3. Wykonanie przejazdu (platformą roboczą) do miejsca wykonania pracy z wykorzystaniem wszystkich mechanizmów urządzenia.
4. Symulacja wykonywanych prac.
5. Powrót do pozycji złożonej urządzenia.
6. Tylko dla podestów ruchomych przejezdnych wolnobieżnych – wykonać urządzeniem przejazd tyłem z Pola „0” po wyznaczonej trasie do Pola start z naprzemiennym omijaniem, co najmniej dwóch przeszkód (np. pachołków).
7. Opuszczenie podstawy ładunkowej przez egzaminowanego.

Lista nieprawidłowości/uchybień:

1. Brak możliwości przeprowadzenia egzaminu zgodnie z wytycznymi i/lub brak warunków dla bezpiecznego przeprowadzenia egzaminu z przyczyn leżących po stronie wnioskującego.
2. Niezastosowanie lub niewłaściwe zastosowanie wymaganych środków ochrony indywidualnej.
3. Niewykonanie lub tylko częściowe wykonanie zadania praktycznego.
4. Doprowadzenie przez egzaminowanego do sytuacji potencjalnie niebezpiecznej, uszkodzenia (ładunku, urządzenia, elementów otoczenia), wypadku.
5. Uderzenie ładunkiem/urządzeniem o przeszkodę.
6. Stworzenie bezpośredniego zagrożenia dla osób postronnych.
7. Wykonanie czynności niezgodnie z postanowieniami instrukcji obsługi lub przepisami bhp.
8. Niewłaściwe zabezpieczenie urządzenia w pozycji kończącej pracę.
9. Nieznajomość układu sterowania urządzeniem (np. wykonywanie ruchów mechanizmów w sposób niekontrolowany, błędny).
10. Brak płynności wykonywanych ruchów.
11. Brak obserwacji otoczenia w czasie przeprowadzania części praktycznej egzaminu.
12. Narzędzia nie zostaną w sposób właściwy umieszczone oraz zabezpieczone w obrębie podstawy ładunkowej podestu.
13. Niezasadne używanie lub nieużywanie sygnałów (świetlnych, dźwiękowych), w jakie wyposażone zostało urządzenie.
14. Najechanie, przejechanie, przesunięcie lub przewrócenie elementu stanowiącego granicę powierzchni, przeszkodę na wyznaczonym torze zadań i/lub wyjazd poza wyznaczoną powierzchnię placu manewrowego lub wyznaczonego toru.
15. Podest zostanie rozstawiony i wypoziomowany niezgodnie z instrukcją obsługi.
16. Egzaminowany w sposób niewłaściwy dokona wejścia na platformę roboczą lub zejścia z niej.
17. Niewłaściwa kolejność wykonywanych ruchów.
18. Niewłaściwe zabezpieczenie urządzenia w pozycji kończącej pracę.
19. Przygotowanie podestu do pozycji transportowej zostanie wykonane niezgodnie z instrukcją obsługi.

Sposób przygotowania miejsca części praktycznej egzaminu przy wykorzystaniu podestu ruchomego przejezdnego

Miejsce egzaminu powinno umożliwić uzyskanie maksymalnych parametrów roboczych podestu. Podłoże musi spełniać wymagania producenta podestu co do nośności, ukształtowania i nachylenia.

Dla podestów wolnobieżnych do egzaminu należy dodatkowo przygotować Pole start, pole „0” minimum 2 przeszkody (np. pachołki), rozstawione wg poniższego schematu.

Pole start (1) – powierzchnia o szerokości równej 150% szerokości urządzenia;
Odległość między przeszkodami (2) stanowi 2 x długość geometryczną (4) urządzenia (z wyłączeniem elementów wysięgnika);
Szerokość trasy manewrowej (3) stanowi 2 x długość geometryczną urządzenia.